AI en kunst

Welke invloed heeft de komst van AI (Artificiële Intelligentie) op het maken van kunst? Na uitleg over AI volgt een klein onderzoekje naar interessante kunst die met deze ontwikkeling te maken heeft.

Artificiële Intelligentie (AI) is de mogelijkheid van een machine om mensachtige vaardigheden te vertonen – zoals redeneren, leren, plannen en creativiteit. Je hebt verschillende vormen van AI:

  • Software: virtuele assistentie, software voor beeldanalyse, zoekmachines, systemen voor spraak- en gezichtsherkenning 
  • “Belichaamde” AI: robots, zelfrijdende wagens, drones, het internet der dingen 

Meer uitleg is te vinden op de site van de Europese Unie, waar deze informatie vandaan komt. In dit artikel richt ik mij alleen op de software, naar aanleiding van de Chat GPT die recent veel discussies in het onderwijs heeft opgeroepen.

De aanleiding voor dit artikel komt van een nieuwsbericht over de fotograaf Boris Eldagsen die foto’s had gemaakt met AI, zoals de foto hieronder van twee dames. Als je goed kijkt, zie je dat de handen niet helemaal kloppen. Zijn stelling is: ‘Just as photography replaced painting in the reproduction of reality, AI will replace photography. Don’t be afraid of the future. It will just be more obvious that our mind always created the world that makes it suffer.’

Deze foto had een prijs gewonnen, totdat bekend werd dat het met AI was gegenereerd. Daardoor brak een hele discussie uit in de kunstwereld over AI en kunst. A Girl With Glowing Earrings van Julian van Dieken riep al eerder discussie op, ook deze foto is met AI gegenereerd. Was dat simpel en makkelijk? Waarschijnlijk niet. Daarnaast worden AI generatoren al snel commercieel of wordt jouw onderzoek vastgelegd voor eigen gewin. Je kunt het zelf proberen bij DALL-E of Dream.

Pictoplasma (FESTIVAL OF CONTEMPORARY CHARACTER DESIGN AND ART) kwam met een grappig voorbeeld: Mickey alsof het met AI gegenereerd is. Hoe zie je dat bij Mickey? Kijk eens goed! Hoeveel oren en neuzen heeft hij, wat is er met zijn handen gebeurd en wat doet dat gele ding naast zijn voeten? Oftewel, het is vaak nog best goed te zien dat de afbeelding niet echt is.

Kunstenaars kunnen opzoeken of hun kunst gebruikt is om AI generatoren mee te trainen: https://haveibeentrained.com/. Al jaren zijn er discussies over het online plaatsen van beeld en het copyright, Creative Commons probeert dit rechtsgeldig te maken. Naar mijn idee is dat nog steeds niet gelukt, er zit maar één ding op: Plaats eigen beeld alleen in lage resolutie online en alleen op een eigen domein. Er zijn ook veel kunstenaars en organisaties tegen de komst van deze AI generatoren, omdat het de bescherming van hun kunstwerken op internet wegneemt. Zoals vaker in de kunstgeschiedenis is gebeurd, hebben ze daar een manifest voor opgesteld: EGAIR – European Guild voor AI Regulation. Lees en oordeel zelf. Reguleren of vrij laten aan de markt?